• Βασικές Έννοιες

Η Συνθετική Ψυχοθεραπεία είναι μια πολυδιάστατη προσέγγιση που ενσωματώνει γνώσεις και δεξιότητες από διαφορετικές ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο, επιτρέποντας στην ψυχοθεραπεία να ανταποκρίνεται σε διαφορετικές ανάγκες πελατών, τύπο προσωπικότητας, ενδιαφέροντα και θεραπευτικές προτιμήσεις. Η Συνθετική Ψυχοθεραπεία ξεπερνά τους περιορισμούς ενός μόνο μοντέλου και διευρύνει τη θεωρητική βάση των ψυχοθεραπευτικών παρεμβάσεων, προσπαθώντας να ανταποκριθεί στο συναισθηματικό, πνευματικό, συμπεριφορικό και σωματικό επίπεδο του ατόμου.

• Θεωρία Προσωπικότητας

Ο όρος «συνθετική» στη Συνθετική Ψυχοθεραπεία, αναφέρεται στη διαδικασία ενσωμάτωσης/σύνθεσης των διαφόρων πλευρών της προσωπικότητας και κυρίως αυτών που το ίδιο το άτομο έχει απορρίψει, αγνοεί ή αποτελούν ανεπίλυτες πτυχές του εαυτού του. Στόχος είναι να τις καταστήσει μέρος μιας συνεκτικής προσωπικότητας, μειώνοντας τη χρήση αμυντικών μηχανισμών που αναστέλλουν τον αυθορμητισμό και περιορίζουν την ευελιξία στην επίλυση προβλημάτων και την δημιουργία σχέσεων, με ταυτόχρονη πλήρη επανασύνδεση με τον κόσμο. Πρόκειται για τη διαδικασία της ολοκλήρωσης και της αίσθησης εσωτερικής ενότητας και συνοχής. Μέσω της σύνθεσης, καθίσταται δυνατό για το άτομο να αντιμετωπίζει την κάθε στιγμή ανοικτά και με μια φρέσκια ματιά, χωρίς την προσφυγή στην προστασία μιας προσχηματισμένης γνώμης, θέσης, στάσης ή προσδοκίας.

Η προσέγγιση μιας τέτοιας ποιότητας σύνθεσης των διαφόρων πτυχών της ύπαρξης του ατόμου σε ενδοψυχικό, διαπροσωπικό και κοινωνικοπολιτικό επίπεδο, μεγιστοποιεί τη λειτουργικότητά του, εντός των προσωπικών ορίων και των εξωτερικών περιορισμών του. Σε αυτό το πλαίσιο είναι σημαντικό να αναγνωρισθεί ότι η «σύνθεση» είναι μια διαδικασία στην οποία θα πρέπει να δεσμευτούν και οι ίδιοι οι θεραπευτές σε προσωπικό επίπεδο, μέσω της προσωπικής τους ανάπτυξης. Ωστόσο, αναγνωρίζεται ότι ενώ η εστίαση στην προσωπική ανάπτυξη του θεραπευτή είναι απαραίτητη, πρέπει επίσης να υπάρχει μία συνεχής αναζήτηση γνώσης στον τομέα της ψυχοθεραπείας και των σχετικών τομέων της.

• Θεωρία Ψυχοθεραπείας

Ως εκ τούτου, ορίζεται ως «Συνθετική» κάθε μεθοδολογία και συνθετικός προσανατολισμός στην ψυχοθεραπεία που αναπτύσσεται προς έναν εννοιολογικά συνεκτικό, επί τη βάσει αρχών, θεωρητικό συνδυασμό δύο ή περισσότερων συγκεκριμένων προσεγγίσεων ή που από μόνος του αποτελεί ένα συνθετικό μοντέλο. Από αυτήν την άποψη, υπάρχει μια ιδιαίτερη δεοντολογική υποχρέωση των συνθετικών ψυχοθεραπευτών να συνομιλούν με συναδέλφους διαφορετικών προσανατολισμών και να είναι ενήμεροι για τις εξελίξεις στον ευρύτερο χώρο της ψυχοθεραπείας.

Η Συνθετική Ψυχοθεραπεία λαμβάνει υπόψη πολλές απόψεις της ανθρώπινης λειτουργίας. Οι Ψυχοδυναμικές, Πελατοκεντρικές, Υπαρξιακές, Συμπεριφορικές, Γνωστικές και Συστημικές/Οικογενειακές Θεραπείες, οι Θεωρίες Αντικειμενότροπων Σχέσεων, η Πολιτισμική Προσέγγιση, η Συνδιαλεκτική Ανάλυση κ.λπ. λαμβάνονται υπόψη σε μια δυναμική προοπτική συστημάτων. Καθένα παρέχει μια μερική εξήγηση της συμπεριφοράς και το καθένα ενισχύεται όταν γίνεται επιλεκτική σύνθεσή του με άλλες πτυχές της προσέγγισης του θεραπευτή. Η σύνθεση στον ίδιο τον ψυχοθεραπευτή έχει να κάνει με την ικανότητά του να αφομοιώσει και να εναρμονίσει όλες αυτές τις διάφορες έννοιες και προσεγγίσεις με τρόπο συμβατό με τη δική του προσωπικότητα καθώς εμπλέκεται στον διυποκειμενικό χώρο με κάθε πελάτη.

Κεντρική θέση της Συνθετικής Ψυχοθεραπείας είναι ότι καμία μεμονωμένη μορφή θεραπείας δεν είναι καλύτερη ή ακόμη και επαρκής σε όλες τις καταστάσεις. Συνεπώς, η Συνθετική Ψυχοθεραπεία προωθεί την ευελιξία στην προσέγγισή των ψυχολογικών προβλημάτων, ενώ προσυπογράφει ταυτόχρονα τη διατήρηση ενός επιπέδου αριστείας στις προσφερόμενες υπηρεσίες, στην εποπτεία και στην εκπαίδευση. Έτσι, όταν οι συνθετικοί θεραπευτές επιλέγουν διαφορετικές στρατηγικές, τεχνικές και εννοιολογικές κατασκευές στην αντιμετώπιση συγκεκριμένων καταστάσεων, αυτό δεν γίνεται τυχαία, αλλά μέσα από μια διαδικασία που στηρίζεται τόσο στην κλινική διαίσθηση όσο και σε μια καλή γνώση και κατανόηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζονται και των παρεμβάσεων που πρόκειται να εφαρμοστούν.

• Ψυχοθεραπευτική Σχέση

Τελικά, η Συνθετική Ψυχοθεραπεία, ενώ επιβεβαιώνει τη σημασία συγκεκριμένων προσεγγίσεων ή συνδυασμών προσεγγίσεων σε σχέση με συγκεκριμένα προβλήματα, δίνει ωστόσο, πολύ μεγάλη σημασία σε εκείνους τους παράγοντες που είναι κοινοί σε όλες τις ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις, με έμφαση στη θεραπευτική σχέση σε όλες της τις εκδοχές. Ειδικά, όσον αφορά τη θεραπευτική σχέση, ιδιαίτερη σημασία δίνεται στη διατήρηση μιας στάσης σεβασμού, καλοσύνης, εντιμότητας και ισότητας ως προς την ίδια την υπαρξιακή οντότητα και την προσωπικότητα του πελάτη. Η Συνθετική Ψυχοθεραπεία εστιάζει στη σημαντικότητα της παροχής ενός ασφαλούς περιβάλλοντος, στο οποίο η ανάπτυξη και η θεραπεία μπορούν να πραγματοποιηθούν σε έναν διυποκειμενικό χώρο, που έχει από κοινού διαμορφωθεί τόσο από τον πελάτη όσο και από τον θεραπευτή.

• Η Συνθετική Προσέγγιση στο Παρόν Πρόγραμμα

Στο παρόν Πρόγραμμα, η εκπαίδευση, παράλληλα με την Συνθετική Ψυχοθεραπεία, εστιάζεται στη σύνθεση της Συστημικής, της Υπαρξιακής και της Πολιτισμικής-Πολυπολιτισμικής Προσέγγισης, με σημαντικά στοιχεία Ψυχοδυναμικών και Γνωστικο-συμπεριφορικών θεωριών, ενώ οι εκπαιδευόμενοι ενθαρρύνονται να κάνουν τη δική τους σύνθεση και να αναπτύξουν ο καθένας και η καθεμία το δικό του/της προσωπικό εξελισσόμενο μοντέλο Συνθετικής Ψυχοθεραπείας.